Αθήνα, 26 Αυγούστου 2009
ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ
Ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων κ. Άρης Σπηλιωτόπουλος παρέθεσε χθες, Τρίτη 25 Αυγούστου, ομιλία στη Βουλή κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου ρύθμισης θεμάτων πανεπιστημιακού και τεχνολογικού τομέα Ανώτατης Εκπαίδευσης. Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας του Υπουργού:
«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Είναι σαφές σ’ αυτή την αίθουσα ότι όλοι εκφράζουμε τη συμπαράστασή μας και βεβαίως τη λύπη μας για τη μεγάλη οικολογική καταστροφή της Αττικής. Όπως επίσης είναι σαφές - και πιστεύω ότι ερμηνεύω τη σκέψη όλων - ότι ουδείς σ’ αυτή την αίθουσα επιθυμεί να κάνει πολιτική πάνω στ’ αποκαΐδια. Και είναι βέβαια γνωστό ότι σήμερα η Κυβερνητική Επιτροπή προχώρησε στη λήψη ενός πακέτου μέτρων που έχει στόχο όχι μόνο την αυστηρότερη πρόληψη για την αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων και την ανακούφιση των πληγέντων αλλά πάνω απ’ όλα κυρίως την αναγέννηση του πράσινου, την αναγέννηση των δασών που κάηκαν.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Όπως έμπρακτα αποδείξαμε κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων, η κυβέρνηση έχει προσέλθει για μια ακόμη φορά με διάθεση ειλικρινούς διαλόγου και απόλυτης κατανόησης των επιχειρημάτων της αντιπολίτευσης και κάθε πλευράς που επιθυμεί με δημιουργική κριτική να συνεισφέρει, να συμβάλλει στην κατεύθυνση αυτή. Και αυτό το κάναμε και δεχθήκαμε τις όποιες τροποποιήσεις γιατί αποτελεί για μας δέσμευση ο απροκάλυπτος διάλογος και η διάθεση απόλυτης συνεννόησης και σύνθεσης ιδεών και απόψεων. Όπως επίσης θα θέλαμε από τη δική μας πλευρά ν’ ακούσουμε από τον εισηγητή της μειοψηφίας μια πειστική εξήγηση, το γιατί, ενώ στην Επιτροπή Μορφωτικών Υποθέσεων επί της αρχής το ΠΑΣΟΚ ψήφισε το σχέδιο νόμου, σήμερα εμφανίζεται στην Ολομέλεια να έχει μεταμορφωθεί και ξαφνικά το καταψηφίζει.
Κι επειδή το σχέδιο νόμου είναι το ίδιο από την Επιτροπή έως και τώρα, εκείνο το οποίο άλλαξε προφανώς είναι η άποψη του ΠΑΣΟΚ. Και βεβαίως δεν είναι κακό στη δημοκρατία ν’ αλλάζεις άποψη, αρκεί βεβαίως να έχεις τη δυνατότητα να εξηγείς τους λόγους οι οποίοι σε οδήγησαν σε αυτή τη μεταμόρφωση.
Κυρίες και κύριοι,
Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι μιας σειράς νομοθετικών πρωτοβουλιών από το 2004 έως και σήμερα, οι οποίες αντιμετωπίζονται από τη δική μας πλευρά με πλέον συστηματικό τρόπο έτσι ώστε ν’ αντιμετωπίσουμε όλες τις προκλήσεις και όλα τα νομοθετικά κενά στο πεδίο της ανώτατης εκπαίδευσης. Από την πρώτη στιγμή, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επεδίωξε όχι απλά την τυπική, αλλά κυρίως την ουσιαστική σύγκληση του τεχνολογικού προς τον πανεπιστημιακό τομέα. Εμείς θεωρούμε ότι η τεχνολογική εκπαίδευση κινείται παράλληλα, είναι ξεχωριστή από την πανεπιστημιακή εκπαίδευση αλλά θέλουμε πράγματι, όταν λέμε ότι κινείται παράλληλα, να κινείται παράλληλα. Να μη βλέπει από κάτω ή προς τα πάνω την πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Αυτό σημαίνει ότι έπρεπε να προχωρήσουμε σε μια σειρά από δεσμεύσεις που είχαμε αναλάβει έτσι ώστε να υπήρχε η ουσιαστική αναβάθμιση της τεχνολογικής εκπαίδευσης. Έτσι λοιπόν, υπενθυμίζω τις ρυθμίσεις του 3404 με τις οποίες τα προγράμματα σπουδών των Τμημάτων των ΤΕΙ καταρτίζονται πια με ευθύνη των ίδιων των Τμημάτων, υπενθυμίζω ότι συστήθηκαν 630 νέες θέσεις εκπαιδευτικού προσωπικού, υπενθυμίζω ότι προχωρήσαμε στη σύσταση 400 νέων θέσεων ειδικού τεχνικού και διοικητικού προσωπικού, υπενθυμίζω ότι εξασφαλίσαμε τις πιστώσεις για προκήρυξη 800 νέων θέσεων εκπαιδευτικού προσωπικού και ακόμα ότι δώσαμε τη δυνατότητα στα ΤΕΙ να προγραμματίσουν εφαρμοσμένη έρευνα, το οποίο ως αίτημα ήταν πάγιο και διαχρονικό.
Παράλληλα με το Ν. 3685 περί μεταπτυχιακών σπουδών, δώσαμε για πρώτη φορά τη δυνατότητα στα Τμήματα των ΤΕΙ μετά από αξιολόγηση όπως και στα Πανεπιστήμια, να πραγματοποιούν αυτοδύναμα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών.
Όσον αφορά τη χρηματοδότηση, που τόσα ακούστηκαν από τους προλαλήσαντες, απλώς θέλω να σας επισημάνω ότι συγκριτικά προς το 2003 αυξήσαμε τις επιχορηγήσεις προς τα ΤΕΙ κατά 95% όσον αφορά τις λειτουργικές δαπάνες, κατά 75% όσον αφορά τη σπουδαστική μέριμνα, ενώ εγκρίναμε 117 εκατομμύρια ευρώ για έργα υποδομής και εξοπλισμού μέσω βεβαίως του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.
Όσον αφορά την τετραετία 2009-2012, για πρώτη φορά εφαρμόζουμε τους τετραετείς ακαδημαϊκούς προγραμματισμούς και μ’ αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουμε υψηλά επίπεδα χρηματοδότησης των ΤΕΙ και ακόμα πιο αναλυτικά αν θέλετε για τις λειτουργικές δαπάνες θα διαθέσουμε την επόμενη τετραετία 720 εκατομμύρια ευρώ, για έργα υποδομής κι εξοπλισμού θα εξασφαλίσουμε πόρους 130 εκατομμυρίων ευρώ και βεβαίως για τη σπουδαστική μέριμνα αφού με ρωτήσατε να είμαι συγκεκριμένος, σας λέω συγκεκριμένα, θα διαθέσουμε περίπου 110 εκατομμύρια ευρώ.
Όλα τα παραπάνω, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, τι δείχνουν: Ότι αντιμετωπίζουμε με μια γραμμική συνέχεια τα προβλήματα της ανώτατης εκπαίδευσης και βεβαίως κάθε άλλο παρά στη σκέψη μας είναι να λειτουργήσουμε αποσπασματικά. Εμείς κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, και κυρίως του ΠΑΣΟΚ, δεν ήρθαμε εδώ να διαγράψουμε το έργο των προηγούμενων κυβερνήσεων. Ήρθαμε πάνω σ’ αυτό το έργο να προσθέσουμε και να πολλαπλασιάσουμε.
Δεν είμαστε εδώ ούτε για ν’ αφαιρέσουμε ούτε για να διαιρέσουμε και κυρίως δεν είμαστε εδώ για να λειτουργήσουμε ισοπεδωτικά. Είμαστε εδώ για να λειτουργήσουμε συνθετικά. Ό,τι καλό έχουμε βρει να το διατηρήσουμε και πάνω σ’ αυτό να χτίσουμε και ν’ ατενίσουμε το μέλλον. Αυτό σημαίνει ότι το παρόν νομοσχέδιο λειτουργεί στην απόλυτη γραμμική συνέχεια και συμπληρώνει προηγούμενες ρυθμίσεις, ρυθμίσεις που υπήρξαν και από τις κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ, που προφανώς αυτές οι ρυθμίσεις και αυτή η γραμμική συνέχεια έδωσε τη δυνατότητα στον εισηγητή του ΠΑΣΟΚ σε επίπεδο Επιτροπής να ψηφίσει επί της αρχής και βεβαίως ήταν λογική η τότε στάση σας γιατί βεβαίως με αυτό το νομοσχέδιο προάγουμε τ’ ακαδημαϊκά χαρακτηριστικά των ΤΕΙ. Με αυτόν τον τρόπο, επιδιώκουμε τη διάχυση των αξιών της ακαδημαϊκής έρευνας και της διδασκαλίας σε όλο το φάσμα της ανώτατης εκπαίδευσης. Και βεβαίως δεν ανήκει τουλάχιστον στη δική μας πολιτική αντίληψη, ότι κάποιο κομμάτι της εκπαίδευσης θα πρέπει υποχρεωτικά να λειτουργεί εις βάρος του άλλου. Εμείς πιστεύουμε στην αρχή της συμπληρωματικότητας και στην αρχή της αυτονομίας και της αυτοτέλειας σε κάθε επίπεδο της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Το ίδιο ακριβώς πράττουμε και για τα ΤΕΙ. Θεμέλιο της προσέγγισής μας αποτελεί η προσπάθεια σύζευξης των εκπαιδευτικών βαθμίδων σε όσα πεδία αυτό είναι εφικτό και η καλλιέργεια κλίματος εποικοδομητικής συνεργασίας.
Σε τελική ανάλυση, η συνεργασία και η άμιλλα θα κριθούν από την παραγωγή κοινωνικής ωφέλειας, δηλαδή από τη συμβολή στην πολύπλευρη ανάπτυξη της χώρας μας και στις πολλαπλές δυνατότητες ατομικής και συλλογικής προόδου που προσφέρονται στους φοιτητές και στο ακαδημαϊκό προσωπικό.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Σχετικά με την αμοιβαιότητα και τη συνέργεια, θα ήθελα να υπενθυμίσω το παράδειγμα που κι εσείς θέσατε απ’ όλες τις πλευρές, για τα επαγγελματικά δικαιώματα των αποφοίτων των ΤΕΙ. Τα τελευταία χρόνια, με ευθύνη όλων των κυβερνήσεων, εκκρεμούσε πράγματι επί σειρά ετών η κατοχύρωση των επαγγελματικών δικαιωμάτων, μια κατάσταση η οποία απαιτούσε άμεση αντιμετώπιση και φυσικά άμεσες ενέργειες.
Πρέπει να γίνει λοιπόν κατανοητό προς όλους τους φορείς της πανεπιστημιακής κοινότητας αλλά και τους επαγγελματικούς φορείς, ότι η κατοχύρωση των επαγγελματικών προσόντων αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για το μέλλον του κάθε πολίτη. Έχουν γίνει πολλά βήματα σε αυτή την κατεύθυνση, προφανώς υπάρχουν πράγματα που πρέπει να κάνουμε ακόμα, αλλά εδώ είμαστε για να διαβεβαιώσουμε σ’ αυτή την αίθουσα ότι αυτή η προσπάθεια δεν είναι ανέφελη, δεν είναι στρωμένη με ροδοπέταλα, είναι μια δύσκολη προσπάθεια γιατί συγκρούεσαι με κεκτημένα συμφέροντα, αλλά είμαστε αποφασισμένοι αυτή την προσπάθεια για την επαγγελματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων των αποφοίτων των ΤΕΙ να τη συνεχίσουμε μέχρι τέλους.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Με τις ρυθμίσεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου, επιτυγχάνεται η πλήρης εναρμόνιση της παράλληλης λειτουργίας των δυο τομέων της ανωτάτης εκπαίδευσης και, κατά τη δική μας εκτίμηση, η περαιτέρω καταξίωση των ΤΕΙ ώστε να δρουν και αυτά ανταγωνιστικά μέσα στο σύγχρονο ανταγωνιστικό εκπαιδευτικό περιβάλλον και να παρέχουν σπουδές υψηλής ποιότητας, σπουδές με κύρος και σπουδές με αξιοπιστία.
Συγκεκριμένα, επιτρέψτε μου να αναφέρω κάποιες βασικές ρυθμίσεις του προτεινόμενου νομοσχεδίου. Εισάγεται ο θεσμός των ερευνητικών εργαστηρίων στα ΤΕΙ. Οι θέσεις εκπαιδευτικού προσωπικού των ΤΕΙ θεωρούνται ενιαίες όπως ακριβώς συμβαίνει με τα μέλη του ΔΕΠ στα Πανεπιστήμια. Εξισώνεται ο χρόνος σπουδών στα ΤΕΙ με το χρόνο σπουδών στα Πανεπιστήμια και πλέον το εξάμηνο των ΤΕΙ διαρκεί 13 πλήρεις εβδομάδες διδασκαλίας όπως ακριβώς ισχύει και στα Πανεπιστήμια. Ενισχύεται η αυτοδιοίκηση των ΤΕΙ παρέχοντας τη δυνατότητα στους Προέδρους των Ιδρυμάτων να ασκούν έλεγχο νομιμότητας στους διορισμούς αλλά και στις εξελίξεις των μελών του προσωπικού καθώς και να δημοσιεύουν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τις αντίστοιχες πράξεις διορισμού όπως ακριβώς συμβαίνει και στα Πανεπιστήμια. Για τα νέα τμήματα ΤΕΙ, τα σχετικά με την επαγγελματική κατοχύρωση των πτυχίων τους θα καθορίζονται πλέον με Προεδρικά Διατάγματα ίδρυσης των οικείων τμημάτων ύστερα από γνώμη του αρμόδιου Συμβουλίου δηλαδή του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας και τη συνυπογραφή των συναρμοδίων Υπουργείων όπως ακριβώς συμβαίνει και στα πανεπιστημιακά τμήματα για να σταματήσει πια αυτό που με όλη την ευθύνη όλων μας συνέβαινε τα προηγούμενα χρόνια της άναρχης ανάπτυξης της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε πανελλαδικό επίπεδο. Επίσης προβλέπεται, εκεί που η τοπική κοινωνία το επιθυμεί ή που συνθήκες είναι ώριμες ή που τα δυο, δηλαδή το Πανεπιστήμιο ή το Τεχνολογικό Ίδρυμα το επιθυμούν, η εθελοντική συνεργασία σε επίπεδο προπτυχιακών σπουδών ύστερα από προγραμματική συμφωνία και αυτό σε περιφερειακό επίπεδο. Γιατί η δική μας λογική θέλει την περιφέρεια, την τοπική κοινωνία να αποφασίζει και το κέντρο να κινητροδοτεί ή τουλάχιστον να μην εμποδίζει. Δεν θέλουμε να επιβάλλουμε συνεργασίες. Θέλουμε να επιτρέψουμε συνεργασίες, εάν αυτή η συνεργασία είναι προϊόν ελεύθερης βούλησης σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας. Διότι εμάς μας εκφράζει το μοντέλο της ελεύθερης και ανοιχτής κοινωνίας των πολιτών. Με αυτό τον τρόπο δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ένα υψηλού επιπέδου Ίδρυμα και Έρευνας και Εκπαίδευσης. Επίσης, ξέρετε, περιφερειακά αντιμετωπίζονται ζητήματα που έπρεπε να αντιμετωπιστούν, όπως η αρχή της διασφάλισης της ποιότητας, το θέμα του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών έτσι ώστε, ως φορέας, να μπορεί να ικανοποιεί περισσότερα αιτήματα. Ακόμα περιλαμβάνονται ρυθμίσεις για την καλύτερη λειτουργία των Ερευνητικών Πανεπιστημιακών Ινστιτούτων. Τροποποιούνται πράγματι οι ισχύουσες διατάξεις περί μεταγραφών και προβλέπεται ότι πλέον ο έλεγχος της νομιμότητας των μεταγραφών ασκείται από το Πρυτανικό Συμβούλιο των Πανεπιστημίων ή το Συμβούλιο των ΤΕΙ, ενώ ο Υπουργός Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων μπορεί να ασκεί έλεγχο νομιμότητος στις πράξεις τους κατόπιν άσκησης προσφυγής ή και αυτεπάγγελτα.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
Το βήμα της Βουλής αποτελεί τον κατεξοχήν θεσμικό χώρο για τη δημόσια συζήτηση των σχεδίων νόμου. Δεν δέχομαι την κριτική ότι αυτό το σχέδιο νόμου έρχεται για να περάσει σε θερινό τμήμα διότι κατ’ αυτόν τον τρόπο μπορούμε να αποφύγουμε τις όποιες αντιδράσεις. Έρχεται διότι τώρα έχουν ωριμάσει οι συνθήκες μετά από μια μακρά διαβούλευση με τη συμμετοχή όλων των φορέων και κυρίως με τους Προέδρους των ΤΕΙ της χώρας μέσα από αυτή την πολύμηνη διαβούλευση αφού έχουν ωριμάσει οι συνθήκες, έρχεται ένα νομοσχέδιο το οποίο είναι η γραμμική συνέχεια όλου του έργου των προηγούμενων Κυβερνήσεων και που ρυθμίζει ζητήματα τα οποία έπρεπε κάποια στιγμή να αντιμετωπιστούν. Και βεβαίως η αίσθηση η δική μας είναι ότι η Παιδεία προφανώς και δεν αποτελεί πεδίο κομματικής αντιπαράθεσης, προφανώς όλα όσα αφορούν την πολιτική για την Ανώτατη Εκπαίδευση, για το μέλλον δηλαδή της νέας γενιάς της πατρίδος μας, δεν πρέπει να έχουν ούτε κομματικές ούτε ιδεολογικές αφετηρίες και κυρίως οι όποιες προτεινόμενες από τη δική μας πλευρά λύσεις δεν μπορούν να έχουν κομματικές ταυτότητες και δεν πρέπει να μας εμποδίζουν εκεί που πρέπει να συμφωνούμε και να αναζητούμε διαρκώς έναν κοινό παρανομαστή. Η αίσθηση η δική μας είναι ότι η Ανώτατη Εκπαίδευση αποτελεί στον προηγμένο κόσμο, ένα ενιαίο χώρο με κοινά χαρακτηριστικά και στόχους. Συγκροτείται από ένα σύνολο διαφορετικών ανεξαρτήτων και διαβαθμισμένων Ιδρυμάτων με κοινή όμως κοινωνική αποστολή, με κοινό κοινωνικό ρόλο και, κυρίως, κοινούς γενικούς ουμανιστικούς στόχους. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν είναι ισοπέδωση. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι ομοιομορφία. Είναι διαφορετικότητα και είναι η αμοιβαία συνύπαρξη μέσα από την ίδια την κοινωνική αποστολή και με τους κοινωνικούς στόχους. Συνύπαρξη σε παράλληλη πορεία αναβάθμισης της παρεχόμενης υπηρεσίας στο χώρο της Παιδείας. Αυτό σημαίνει μεγαλύτερη αυτονομία, αυτό σημαίνει περισσότερη ελευθερία στις επιλογές, αυτό σημαίνει καλύτερη διαδικασία αξιολόγησης των αποτελεσμάτων. Σήμερα νομίζω ότι μπορούμε πια, αφήνοντας το παρελθόν πίσω, να κοιτάζουμε μπροστά. Να σχεδιάζουμε παραγωγικά, με εκπαιδευτική λογική, με κοινωνική αντίληψη και, κυρίως, μπορούμε να εργαζόμαστε συνθετικά. Άλλωστε, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, οφείλω σ’ αυτή την αίθουσα να πω ότι η εμπειρία από την πορεία του εθνικού διαλόγου δείχνει ότι στον χώρο της Εκπαίδευσης, στον χώρο της Παιδείας μπορούμε να αναζητήσουμε με μεγαλύτερη ευκολία αυτά που μας ενώνουν και να αφήνουμε πίσω μας αυτά που μας χωρίζουν. Έχει γίνει αρκετή καλή δουλειά και εδώ οφείλω να εξάρω την υπεύθυνη στάση που έχει επιδείξει η Αξιωματική Αντιπολίτευση αλλά και όλα τα κόμματα που συμμετέχουν σε επίπεδο επιτροπής για το διάλογο. Γιατί πράγματι υπήρξε παραγωγή δουλειάς παραγωγή που μας κάνει να αισθανόμαστε ότι μπορούμε πράγματι να συνεννοηθούμε και, κάποια στιγμή, ανεξαρτήτως των όποιων πολιτικών εξελίξεων, όταν οι συνθήκες θα είναι ώριμες, να έχουμε ένα σχέδιο, ένα Εθνικό Σχέδιο για την Παιδεία που δεν θα αλλάζει από Υπουργό σε Υπουργό, που δεν θα αλλάζει από Κυβέρνηση σε Κυβέρνηση, που θα έχει στρατηγική και που θα αφορά το μέλλον μας. Δηλαδή θα επενδύει στη νέα γενιά. Σ’ αυτούς που έρχονται, σ’ αυτούς που θα αναλάβουν τη σκυτάλη μετά από εμάς.
Σας ευχαριστώ».
