Απο την Αυγή
23/08/2009
Του Κώστα Παπαγιάννη
Ο Θ. Φορτσάκης παραιτήθηκε στις 7 Αυγούστου από τη θέση του ως μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης και Ελέγχου Κολεγίων, διαμαρτυρόμενος για τον τρόπο λειτουργίας της και την έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου στα κολέγια που επιδιώκουν να εξασφαλίσουν την τρίχρονη άδεια λειτουργίας. Η παραίτησή του προκάλεσε αίσθηση, καθώς ήταν το μόνο μέλος ΔΕΠ που συμμετείχε στην επιτροπή, παρά την σημασία των αποφάσεών της για ολόκληρη την πανεπιστημιακή κοινότητα. Στην επιστολή παραίτησης ο Θ. Φορτσάκης κατήγγειλε ότι δεν ενημερωνόταν για συνεδριάσεις της επιτροπής και επισήμανε ότι "είναι βαθιά μου πεποίθηση ότι στον βωμό του χρήματος δεν επιτρέπεται να θυσιάζονται τα πάντα".
Η "Αυγή" επικοινώνησε με τον καθηγητή Φορτσάκη, ο οποίος μας είπε πολλά και ενδιαφέροντα για τη λειτουργία της επιτροπής, την ποιότητα σπουδών στα κολέγια, την ταξικότητα των ρυθμίσεων, αλλά και για τα δημόσια πανεπιστήμια. Υπενθυμίζεται ότι ο Θ. Φορτσάκης είναι ο εκλεγμένος πρόεδρος του Νομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών (μέχρι σήμερα αναπληρωτής) και αναλαμβάνει καθήκοντα από την 1η Σεπτέμβρη.
Η επιστολή παραίτησης
Στην επιστολή του προς τον υπουργό Παιδείας Αρ. Σπηλιωτόπουλο ο Θ. Φορτσάκης επισημαίνει ότι "από τον Οκτώβριο του 2008 μέχρι σήμερα κλήθηκα να συμμετάσχω μόνο σε μία άτυπη συνεδρίαση, την 14η Ιουλίου 2009. Με έκπληξη πληροφορούμαι ότι η Επιτροπή συνεδρίασε άτυπα πολλές φορές τόσο πριν όσο και μετά, χωρίς δική μου ενημέρωση". Στην συνέχεια ασκεί έντονη κριτική, καθώς με βάση εγκύκλιο τα προγράμματα σπουδών τον κολεγίων που λειτουργούν με franchising ξένων πανεπιστημίων δεν ελέγχονται από την επιτροπή, πρακτική που φαντάζει αποικιοκρατική.
Πιο αναλυτικά εξιστορεί ότι, "κατά την μοναδική συνεδρίαση που έλαβα μέρος, σε παρατήρησή μου ότι χρονικά δεν μπορεί να επιτευχθεί η ολοκλήρωση του έργου της επιτροπής μέχρι το τέλος Αυγούστου, μου αντιτάχθηκε ότι, σύμφωνα με εγκύκλιο, τα προγράμματα σπουδών των υποψηφίων με συνεργασία δικαιόχρησης με εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής πρέπει να εφαρμοστούν ως έχουν! Δηλαδή, η επιτροπή θα περιοριστεί σε κτιριακό και λοιπό τεχνικό έλεγχο". Δικαίως ο καθηγητής υποστηρίζει ότι "είναι προφανές ότι για διδασκαλία κατ' ουσίαν πανεπιστημιακού επιπέδου το υπουργείο Παιδείας δεν επιτρέπεται να απεκδυθεί την εξουσία, αλλά και την υποχρέωσή του, να διασφαλίζει στους διδασκόμενους την ελάχιστη απαιτούμενη ποιότητα σπουδών".
Η λειτουργία της επιτροπής
Ο βασικός λόγος παραίτησής του ήταν η λειτουργία της επιτροπής. Όλες οι συνεδριάσεις της επιτροπής ήταν άτυπες (χωρίς πρακτικά) κι "ο έλεγχος που ασκούνταν ήταν τυπικός", μας επισήμανε στην επικοινωνία που είχαμε μαζί του. Επίσης παρατήρησε ότι "ο νόμος είναι πολύ γενικός, αλλά η επιτροπή δεν εξειδίκευσε τα κριτήρια, όπως θα έπρεπε να κάνει". Αν και διορίστηκε από τον υπουργό Ευ. Στυλιανίδη, ο καθηγητής θεωρεί σωστή την πρόταση το μέλος ΔΕΠ της επιτροπής να ορίζεται ή να εγκρίνεται από την ΠΟΣΔΕΠ.
Η διαδικασία αδειοδότησης
Τα κολέγια πρέπει αρχικά να πάρουν άδεια ιδρύσεως, που δίνεται αυτόματα από τον υπουργό, αφού τα κριτήρια είναι ελάχιστα: για να λάβεις την άδεια ιδρύσεως πρέπει να είσαι 18 ετών και να μην έχεις καταδικαστεί για κάποιο έγκλημα, "δηλαδή σχεδόν 11 εκατομμύρια Έλληνες έχουν δικαίωμα ίδρυσης κολεγίου", παρατηρεί δηκτικά ο καθηγητής Φορτσάκης. Συνολικά εξετάζονται 39 άδειες ιδρύσεως και στην συνέχεια η Επιτροπή Αξιολόγησης και Ελέγχου Κολεγίων θα κρίνει αν αυτά τα κολέγια τηρούν τα κριτήρια που βάζει ο νόμος και θα πάρουν άδειες λειτουργίας διάρκειας τριών χρόνων.
Όπως προκύπτει από το παρασκήνιο της παραίτησης Φορτσάκη, γίνεται αγώνας δρόμου για να δοθούν οι άδειες λειτουργίας μέχρι το τέλος Αυγούστου, ώστε τα κολέγια να ξεκινήσουν μαθήματα τον Οκτώβριο.
"Βάναυση καταπάτηση του άρθρου 16"
Ο καθηγητής βλέπει ως το επόμενο λογικό βήμα νομικό αγώνα από την ΠΟΣΔΕΠ για να κηρυχθεί ο νόμος για τα κολέγια αντισυνταγματικός. Κατ' αυτόν, ο νόμος για τα κολέγια αποτελεί "βάναυση καταπάτηση του άρθρου 16" και επισημαίνει ότι "είναι σημαντικό το ότι, ενώ η Βουλή απέρριψε την αναθεώρηση του άρθρου 16, στην συνέχεια ο νομοθέτης υιοθέτησε νόμο που ουσιαστικά το καταστρατηγεί".
Η ταξική παράμετρος
Σημαντική παράμετρος της υπόθεσης των κολεγίων, η ταξική. Τα κολέγια χρησιμοποιούνται συνήθως από άτομα με οικονομική ευχέρεια που έχουν αποτύχει στις εξετάσεις για τα ακαδημαϊκά ανώτερα δημόσια πανεπιστήμια, δυνατότητα που οι φτωχότεροι δεν έχουν. Ο Θ. Φορτσάκης σχολιάζει ότι "ο νομοθέτης είναι κυνικός, όταν επιτρέπει στους αποτυχόντες στις εξετάσεις πλούσιους υποψήφιους να συνεχίσουν στα ιδιωτικά πανεπιστήμια καταβάλλοντας χρήματα και να λάβουν τελικά ένα πτυχίο πανεπιστημιακού επιπέδου". Με λίγα λόγια, οι πλούσιοι αποτυχόντες στις εξετάσεις έχουν και μια δεύτερη ευκαιρία για ένα πτυχίο, κάτι που στερούνται οι φτωχοί.
Πανεπιστήμια τρίτης κατηγορίας και η περίπτωση της Πορτογαλίας
Όσον αφορά τα κολέγια που επιδιώκουν τις άδειες λειτουργίας, τονίζει ότι "κανένα μεγάλο πανεπιστήμιο του εξωτερικού δεν έχει επιδιώξει να κάνει franchising στην Ελλάδα" και ότι "τα υπάρχοντα κολέγια είναι παραρτήματα ξένων πανεπιστημίων τρίτης κατηγορίας".
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το μέλλον των κολεγίων προκαλεί και η περίπτωση της Πορτογαλίας, όπου τα κολέγια λειτουργούσαν για αρκετά χρόνια πριν η κυβέρνηση της χώρας αναγκαστεί να τα κλείσει. Μάλιστα, λόγω των κολεγίων, η Λισσαβώνα είχε φτάσει στο σημείο να έχει 16 Νομικές Σχολές.
Ανασυγκρότηση της Δημόσιας Παιδείας
Από την κριτική του δεν ξέφυγε και η δημόσια παιδεία. Ο καθηγητής θεωρεί ότι τα 25 πανεπιστήμια που λειτουργούν στην Ελλάδα είναι πολλά για να τα διαχειριστεί το κράτος και διαφωνεί με την επί τόσα χρόνια ακολουθούμενη τακτική από μεριάς του κράτους να ιδρύει πανεπιστημιακά τμήματα σχεδόν σε κάθε πρωτεύουσα νομού. Υπογραμμίζει ότι "πρέπει να γίνει μια μεγάλη προσπάθεια για ανασυγκρότηση της δημόσιας παιδείας", ενώ δεν είναι κατ' αρχήν εναντίον των ιδιωτικών πανεπιστημίων, επισημαίνοντας ότι "η ιδιωτική παιδεία είναι χρήσιμη ακόμα και σε πανεπιστημιακό επίπεδο". Παράλληλα, πιστεύει ότι η ακαδημαϊκή αρτιότητα των ιδιωτικών πανεπιστημίων πρέπει να διασφαλίζεται με πολύ αυστηρά κριτήρια λειτουργίας, ενώ "σε καμία περίπτωση αυτά τα ιδρύματα δεν πρέπει να λειτουργούν με κερδοσκοπικά κριτήρια". Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η πρότασή του η είσοδος στα ιδιωτικά πανεπιστήμια να γίνεται με τον ίδιο τρόπο όπως και στα δημόσια, δηλαδή με πανελλήνιες εξετάσεις.
Θ
LinkWithin
