Άρχισε πρόσφατα η υλοποίηση στην Κρήτη ενός νέου Ευρωπαϊκού προγράμματος (CLEAR SUPPORT) στον τομέα της ενέργειας με φορέα υλοποίησης το ΤΕΙ Κρήτης. Το πρόγραμμα αυτό συντονίζεται από το δίκτυο Ενεργειακών εμπειρογνωμόνων της Δανίας και συμμετέχουν φορείς από δέκα χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και συγκεκριμένα από Δανία, Γερμανία, Σουηδία.Βέλγιο,Τσεχία, Πολωνία, Λετονία, Λιθουανία, Σλοβενία και Ελλάδα.
Το πρόγραμμα αυτό θα διαρκέσει τρία χρόνια (1-1-07 έως 31-12-09) και ο προϋπολογισμός του ΤΕΙ Κρήτης είναι 103.000 € εκ των οποίων τα μισά προέρχονται από χρηματοδότηση της Ε.Ε. και τα άλλα μισά από τους πόρους του Υπουργείου Ανάπτυξης.
Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει στη προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια σύμφωνα με τις Ευρωπαικές οδηγίες 2002/91/EC και 2006/32/EC όπου η πρώτη αφορά την ενεργειακή επιθεώρηση των κτιρίων και την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας σε αυτά και η δεύτερη την μείωση της συνολικά καταναλισκόμενης ενέργειας και την ανάπτυξη των εταιρειών παροχής ενεργειακών υπηρεσιών. Η οδηγία 2002/91/EC έπρεπε να είχε ήδη εφαρμοσθεί και στη χώρα μας από τον Ιανουάριο του 2006, όπως εφαρμόζεται και σε πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά φαίνεται ότι η πολιτεία δεν είναι ακόμη έτοιμη (;) να ενσωματώσει την οδηγία αυτή στην Εθνική νομοθεσία.
Η οδηγία 2006/32/EC είναι πιο πρόσφατη και θα περάσει λίγος χρόνος για να ενσωματωθεί στην Εθνική νομοθεσία. Σύμφωνα με την οδηγία αυτή θα πρέπει να εφαρμοσθούν σε κάθε κράτος σχέδια δράσης για την βελτίωση της ενεργειακής αποδοτικότητας και προβλέπεται μείωση κατά τουλάχιστον 9% της συνολικά καταναλισκόμενης ενέργειας, τα επόμενα εννέα χρόνια από την εφαρμογή της οδηγίας αυτής. Η λειτουργία εταιρειών ενεργειακών υπηρεσιών [Εnergy service companies-ESCOs] θεωρείται απαραίτητη σύμφωνα με την οδηγία αυτή για την επίτευξη του προαναφερθέντος στόχου εξοικονόμησης ενέργειας.
Στα πλαίσια λοιπόν της υλοποίησης του Ευρωπαϊκού αυτού προγράμματος το ΤΕΙ Κρήτης θα δημιουργήσει μια υποστηρικτική δομή για την προώθηση στην Κρήτη της εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια με έμφαση.
α) σε δημόσια και δημοτικά κτίρια
β) σε κατοικίες
γ) σε ξενοδοχεία
Όπως είναι γνωστό τα κτίρια καταναλώνουν περίπου 30-40% (ανάλογα με τη χώρα) της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας [Το υπόλοιπο 60-70% καταναλώνεται στη βιομηχανία και τις μεταφορές] και είναι ευρέως αποδεκτό ότι υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας σε αυτά. Η μείωση της καταναλισκόμενης ενέργειας στα κτίρια αλλά και η υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους, ενώ οι τεχνικές και τα συστήματα που χρησιμοποιούνται για το σκοπό αυτό δεν είναι δαπανηρά.
Οι πιο απλές τεχνικές και τεχνολογικά συστήματα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την εξοικονόμηση ενέργειας σε υπάρχοντα κτίρια είναι οι εξής:
1. κατάλληλη θερμική μόνωση του κτιρίου μετά από διάφορες επεμβάσεις
2. αντικατάσταση των κουφωμάτων και την θυρών και χρησιμοποίηση διπλών υαλοπινάκων
3. χρησιμοποίηση ηλιακών θερμοσιφώνων για θέρμανση νερού
4. χρησιμοποίηση βιομάζας για θέρμανση χώρων
5. χρησιμοποίηση ηλιακών παθητικών τεχνικών για θέρμανση και ψύξη
6. αντικατάσταση των κοινών λαμπτήρων με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας
7. χρησιμοποίηση φωτοβολταϊκών συστημάτων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ιδιαίτερα μετά τα ελκυστικά κίνητρα που παρέχει ο Ν. 3468/2006
8. Βελτίωση της λειτουργίας ή και αντικατάσταση του καυστήρα/λέβητα
Οι τεχνικές και τα συστήματα αυτά είναι:
α) οικονομικά ελκυστικά με αποτέλεσμα η πραγματοποιούμενη επένδυση να αποσβένεται σε λογικό χρονικό διάστημα
β) λειτουργικά
γ) είναι εύκολο να υλοποιηθούν
δ) αξιόπιστες με βάση την υπάρχουσα εμπειρία
Βέβαια υπάρχουν και άλλες τεχνολογίες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανάλογα με την περίπτωση για το σκοπό αυτό όπως μικρές οικιακές ανεμογεννήτριες, αντλίες θερμότητας αέρα – νερού κ.αλ.
Η μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης στα κτίρια και η υποκατάσταση των συμβατικών καυσίμων με ανανεώσιμες πηγές έχει σαν αποτέλεσμα:
α) τη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου
β) τη μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας
γ) τη μείωση των εκπομπών CO2 που οφείλεται στην κατανάλωση ενέργειας στα κτίρια.
Τα κτήρια που είχαν κατασκευασθεί πριν από 20-25 χρόνια δεν χρησιμοποιούσαν τεχνικές ή συστήματα εξοικονόμησης ενέργειας δεδομένου ότι τότε οι τιμές των πετρελαϊκών καυσίμων ήταν σχετικά χαμηλότερες και τα προβλήματα των κλιματικών αλλαγών δεν είχαν λάβει τις διαστάσεις που έχουν σήμερα. Ετσι τα περισσότερα από αυτά είναι ενεργειακά σπάταλα που όμως με κατάλληλες επεμβάσεις, οι οποίες δεν είναι κατά κανόνα δαπανηρές, μπορούν να βελτιωθούν σημαντικά και να μειώσουν την καταναλισκόμενη ενέργεια. Η υποστηρικτική δομή που θα δημιουργήσει το ΤΕΙ Κρήτης θα παρέχει (δωρεάν) συμβουλευτικές υπηρεσίες, σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, σε θέματα λήψης μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας σε κτίρια με οικονομικά και τεχνικά αποδεκτό τρόπο.
Οι υπηρεσίες αυτές θα περιλαμβάνουν:
α) ενημέρωση για το υπάρχον σήμερα θεσμικό πλαίσιο στην Ελλάδα και τις προοπτικές για το μέλλον.
β) ενημέρωση για τους υπάρχοντες σήμερα χρηματοδοτικούς μηχανισμούς σχετικά με την εξοικονόμηση ενέργειας και τις εφαρμογές των ΑΠΕ στα κτίρια
γ) ενημέρωση για τις υπάρχουσες τεχνικές και τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας και εφαρμογής των ΑΠΕ στα κτίρια που είναι οικονομικά αποδεκτές και συμφέρουσες
δ) διενέργεια προκαταρκτικής ενεργειακής επιθεώρησης στα κτίρια εφόσον ζητηθεί
ε) διαμεσολάβηση μεταξύ του ενδιαφερομένου για λήψη δανείου και του πιστωτικού ιδρύματος
Οι υπηρεσίες αυτές θα παρέχονται είτε μέσω του διαδικτύου, είτε μέσω του τηλεφώνου είτε με επιτόπια επίσκεψη.
- Η λειτουργία της υποστηρικτικής δομής του ΤΕΙ Κρήτης θα αρχίσει τον Απρίλιο 2007. Ταυτόχρονα θα πραγματοποιηθούν ενημερωτικές ημερίδες στα Χανιά και το Ηράκλειο για την ενημέρωση των ενδιαφερομένων σχετικά με την υλοποίηση του προγράμματος, ενώ θα δημιουργηθεί ένας δικτυακός τόπος για ενημέρωση σχετικά με το πρόγραμμα αυτό.
Υπεύθυνος για τη σύνταξη του φακέλου και επιστημονικός υπεύθυνος από το ΤΕΙ Κρήτης για την άρτια υλοποίηση του προγράμματος CLEAR SUPPORT το οποίο χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα ΕΥΦΥΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ ( INTELLIGENT ENERGY EUROPE) .