Απο το Newmoney.gr
Της Μαριάννας Τζάννε
04/10/2015
Από το υπουργείο Υποδομών θα σχεδιάζονται όλες οι υποδομές της χώρας - Κύριος ρυθμιστής της αγοράς κατασκευών ο Χρήστος Σπίρτζης
Επιστροφή στο σύστημα μελέτη-κατασκευή
για όλα τα δημόσια και ιδιωτικά έργα, το οποίο έχει χαρακτηριστεί από
τους ίδιους τους εργολάβους πληγή κατευθυνόμενων και διαπλεκόμενων
έργων, μαζί με τον πλήρη έλεγχο της κατασκευαστικής δραστηριότητας όλης
της χώρας, είναι το πνεύμα που φέρνει στις συμβάσεις έργων η κυβέρνηση
ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝ.ΕΛ.
Οι αρμοδιότητες που επιδιώκει το
πρωθυπουργικό περιβάλλον να εκχωρήσει στο υπουργείο Υποδομών καθιστούν
τον νέο υπουργό Χρήστο Σπίρτζη ρυθμιστή της αγοράς των κατασκευών αφού
στο υπουργείο του θα συσταθεί η Γενική Διεύθυνση Στρατηγικού Σχεδιασμού
Δημοσίων Υποδομών, η οποία θα εκπονήσει όλο το πρόγραμμα δημοσίων έργων
της χώρας σε ορίζοντα 20ετίας.
Η νέα Διεύθυνση θα προικιστεί με ένα
πλήθος ηλεκτρονικών συστημάτων που προσδιορίζονται ως εργαλεία
διαφάνειας και εξυγίανσης της αγοράς και τα οποία ξεκινούν από την
ανάθεση έργων μέχρι τις αδειοδοτήσεις, το κόστος, τις προδιαγραφές αλλά
και τη συντήρηση. Ο κυβερνητικός σχεδιασμός θα κουμπώσει με τη
δημιουργία της ηλεκτρονικής ταυτότητας των έργων, ενός συστήματος
παρακολούθησης δημόσιων και ιδιωτικών έργων, με έναν όμως δαιδαλώδη
τρόπο του οποίου αμφισβητείται στην πράξη η εφαρμογή, αλλά και με την
ανακατανομή της πίτας, με το όριο των αναθέσεων να τοποθετείται με βάση
το ανεκτέλεστο υπόλοιπο συμβάσεων.
Νέος νόμος, αλλά και νέες δουλειές στο ΤΕΕ
Στο 45σέλιδο πόνημα της ομάδας
συνεργατών του κ. Σπίρτζη ξεδιπλώνεται ο στόχος της κυβέρνησης για
προγραμματισμό των έργων ανά υπουργείο, και μάλιστα σε ετήσια βάση, αλλά
και η μεγάλη συμπόρευση με το ΤΕΕ, από το οποίο μεταπήδησε στην
πολιτική αρένα ο νέος υπουργός.
Αξιοσημείωτο είναι ότι στο Τεχνικό
Επιμελητήριο ανατίθεται το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Αδειοδοτήσεων
και το Μητρώο Φυσικών Προσώπων Παραγωγής Τεχνικών Εργων, στο οποίο
εγγράφονται όλοι όσοι εμπλέκονται στην παραγωγή δημόσιων και ιδιωτικών
έργων. Στην προσπάθεια μάλιστα να διευρυνθούν τα έσοδα του κλάδου,
ανοίγει η πόρτα για είσοδο των μηχανικών στο λόμπι των διεθνών
διαιτησιών με τις παχυλές αμοιβές, που μονοπωλούν μέχρι σήμερα
διακεκριμένοι δικαστές ανώτατων δικαστηρίων και επιφανείς νομικοί.
Το παράδοξο είναι ότι το σχετικό σχέδιο
νόμου που εξαγγέλθηκε παραμονές Δεκαπενταύγουστου από τον ίδιο τον
πρωθυπουργό ως χτύπημα κατά της διαπλοκής και της αδιαφάνειας των έργων,
και το οποίο προβλέπεται να θεσμοθετηθεί από την παρούσα κυβέρνηση,
στην πραγματικότητα αγνοεί και στην πράξη καταργεί το έργο αρμόδιων
επιτροπών του υπουργείου που εργάζονται επί μήνες για την αναθεώρηση του
θεσμικού πλαισίου στα δημόσια έργα, ενώ πλήρη άγνοια δηλώνει για τη
συγγραφή του και η ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων που είναι
αρμόδια για να γνωμοδοτεί για θέματα που συνδέονται με τις κρατικές
προμήθειες και τους διαγωνισμούς του Δημοσίου.
Πολλοί είναι εκείνοι που μιλούν για
επιδερμική και αποσπασματική διαχείριση των μεγάλων θεμάτων που
απασχολούν την αλυσίδα των κατασκευών από τα μητρώα ως τον τρόπο
ανάθεσης και συμβασιοποίησης των έργων, υποστηρίζοντας ότι το σχέδιο
νόμου που η προηγούμενη κυβέρνηση δεν πρόλαβε να βγάλει καν σε δημόσια
διαβούλευση, δείχνοντας τη βιασύνη της να το παρουσιάσει, αντί να
επιλύει μπερδεύει ακόμη περισσότερο την αγορά των κατασκευών. «Ο νέος
νόμος ενισχύει το μπάχαλο που επικρατεί στον κωδικοποιημένο νόμο για τα
δημόσια έργα (3669/2008). Οι εταιρείες πλέον δεν γνωρίζουν πού να βρουν
τις νέες διατάξεις οι οποίες έχουν θεσπιστεί σκόρπια σε διάφορα
νομοσχέδια τα τελευταία χρόνια, ενώ δεν είναι λίγες αυτές που
αναγκάζονται να λειτουργούν με τον ενιαίο νόμο», σχολιάζει θεσμικός
παράγοντας του κλάδου.
Τι λένε οι εργολάβοι για τη μελέτη-κατασκευή
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές στο σύστημα
μελέτη-κατασκευή, η εκτίμηση είναι ότι δεν επιλύει τις στρεβλώσεις ο
προτεινόμενος τρόπος, που δίνει βάρος στη βαθμολογία της οικονομικής
προσφοράς κατά 90%, με την τεχνική να περιορίζεται στο 10%. Όπως
αναφέρουν αρμόδιες πηγές, ακόμη και ο πρωθυπουργός εσφαλμένα έχει
δηλώσει ότι με τους συντελεστές βαθμολόγησης θα θεραπευτεί το
διεφθαρμένο και σάπιο σύστημα της μελέτης κατασκευής. Και εξηγούν: «Λόγω
ανυπαρξίας προγραμματισμού μελετών στους διαγωνισμούς με
μελέτη-κατασκευή, εμφανίζονται οι καλοθελητές εργολάβοι με έτοιμες
προμελέτες και εξασφαλισμένα κονδύλια από το υπουργείο Οικονομικών για
να απορροφηθεί το εκάστοτε ΕΣΠΑ. Το μόνο που έπρεπε να κάνει διαχρονικά ο
εκάστοτε δήμαρχος, περιφερειάρχης ή προϊστάμενος ήταν να προκηρύξει το
έργο με τήρηση ελάχιστης προθεσμίας 40 ημερών ώστε να μην προλάβουν οι
ανταγωνιστές να κάνουν επαρκή μελέτη. Κατόπιν συνερχόταν η επιτροπή
διαγωνισμού με βολικά άτομα που θα έδιναν την καλύτερη βαθμολογία στον
εκλεκτό και θα απέρριπταν τους άλλους», αναφέρει εργολάβος που γνωρίζει
από πρώτο χέρι τα τερτίπια του εν λόγω συστήματος.
Όπως επισημαίνει ο ίδιος, η διάταξη για
το ποσοστό συμμετοχής της οικονομικής προσφοράς δεν επιλύει τις
στρεβλώσεις καθώς το στήσιμο των έργων γίνεται στη βαθμολόγηση, όπου οι
ανυποψίαστοι κόβονται και περνούν στο επόμενο στάδιο οι αρεστοί. Σε ό,τι
αφορά την πρόβλεψη για ηλεκτρονική κλήρωση των μελών κάθε επιτροπής, η
καχυποψία είναι διάχυτη. «Το έχουμε ακούσει τόσες φορές που έχει
καταντήσει αστείο», λένε.
Το υπουργείο πάντως υπερασπίζεται το
σύστημα αυτό θεωρώντας ότι «αν λειτουργήσει με διαφάνεια, θα πετύχει
υψηλές απορροφήσεις»! Έκπληξη αποτελεί αναμφισβήτητα η πρόβλεψη στον
νόμο Εθνικών Προτύπων Εκτίμησης Αξίας Ακινήτων και προσδιορισμού
αντικειμενικής αξίας που φωτογραφίζει περιπτώσεις όπως το Ελληνικό, όπου
η τιμή με την οποία παραχωρήθηκε η έκταση στο σχήμα της Lamda
Development έχει επικριθεί σφόδρα από τον κ. Σπίρτζη, ο οποίος έχει
δηλώσει ότι το τίμημα για το Ελληνικό (915 εκατ. ευρώ) ήταν αντίστοιχο
οικοπέδου στο Βραχάτι!
Τα Εθνικά Πρότυπα Εκτίμησης προβλέπεται ότι θα αφορούν όλες τις εκτιμήσεις ακινήτων του Δημοσίου.
